Ponadto warto zauważyć, że artykuł 6a ma zastosowanie również do przedsiębiorców z siedzibą poza Unią Europejską, którzy oferują swoje produkty konsumentom w UE, w tym przez internetowe platformy handlowe. Możliwość stosowania dyrektywy dotyczącej podawania cen do przedsiębiorców spoza UE jest określona w rozporządzeniu (WE) nr 864/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącym prawa właściwego dla zobowiązań pozaumownych (Rzym II). Innymi słowy, nawet jeśli przedsiębiorca ma siedzibę poza UE, ale skierowuje swoją sprzedaż do konsumentów w UE, musi stosować się do wymogów dotyczących podawania cen określonych w dyrektywie Omnibus.

Wytyczne Komisji Europejskiej dotyczące interpretacji i stosowania artykułu 6a dyrektywy 98/6/WE wskazują, że ten przepis ma zastosowanie do oświadczeń sprzedawcy, w których ogłasza on obniżkę ceny jednego lub więcej produktów. Te oświadczenia mogą mieć różne formy. Na przykład obniżka ceny może zostać ogłoszona w procentach (np. "20% taniej"), jako konkretna kwota (np. "10 EUR taniej"), przez podanie nowej, niższej ceny wraz z podaniem poprzedniej, wyższej ceny (np. "teraz 50 EUR, było 100 EUR" lub "50 EUR/100 EUR"), poprzez inne techniki promocyjne (np. "dziś taniej o kwotę VAT", "dziś promocja z okazji Black Friday"), a także przez prezentowanie aktualnej ceny jako "początkowej" lub podobnej i podanie wyższej ceny jako nadchodzącej ceny normalnej. Wszystkie te oświadczenia są objęte zakresem stosowania artykułu 6a.

Jak już wspomniano, artykuł 6a definiuje pojęcie "wcześniejszej ceny" jako najniższą cenę stosowaną przez podmiot gospodarczy w okresie nie krótszym niż 30 dni przed zastosowaniem obniżki ceny. To oznacza, że państwa członkowskie nie mogą ustalić okresu "wcześniejszej ceny" krótszego niż 30 dni, ale mogą go wydłużyć. Polska, podobnie jak większość państw członkowskich, przyjęła 30-dniowy termin określony w dyrektywie. Jednocześnie, jak podkreślają wytyczne, artykuł 6a ust. 2 nie uniemożliwia sprzedawcy podania jako "wcześniejszej" ceny najniższej ceny stosowanej w okresie dłuższym niż 30 dni. Na przykład przedsiębiorca może zdecydować się na informowanie o najniższej cenie stosowanej w poprzednim półroczu jako części swojej strategii marketingowej.

Art. 6a nie zabrania sprzedawcom podawania innych cen odniesienia podczas ogłaszania obniżki ceny, pod warunkiem że są one wyraźnie wyjaśnione i nie wprowadzają konsumentów w błąd. Sprzedawcy, którzy często obniżają ceny, mogą dodatkowo poinformować konsumentów o innych cenach, które były obowiązujące w przeszłości. Można to zrobić, podając okres, w którym dana cena była obowiązująca, oraz porównując ją do obecnej ceny, np. "20% taniej od "data początkowa" do "data końcowa": 80 EUR zamiast 100 EUR, nasza najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni". Sprzedawca może też podać regularną cenę, która obowiązywała poza okresami promocyjnymi, np. "Nasza regularna cena, poza okresami promocyjnymi, w ciągu ostatnich 30 (lub 100 itp.) dni wynosiła 120 EUR". Ważne, aby takie dodatkowe informacje były jasno przedstawione i nie odwracały uwagi konsumentów od podanej zgodnie z art. 6a "wcześniejszej" ceny.


Jeśli przedsiębiorca sprzedaje produkty za pośrednictwem różnych kanałów/punktów sprzedaży (np. sklepów stacjonarnych i internetowych) po różnych cenach i ogłasza ogólnie obniżkę cen, musi podać najniższą cenę obowiązującą w każdym z tych kanałów/punktów sprzedaży w ciągu co najmniej 30 ostatnich dni jako "wcześniejszą" cenę odniesienia dla obniżki cen. Ogłoszenia o obniżkach cen, które wprowadzają w błąd i sugerują, że obniżka obowiązuje we wszystkich kanałach/punktach sprzedaży, podczas gdy tak nie jest, będą oceniane pod kątem zgodności z przepisami dotyczącymi nieuczciwych praktyk handlowych.

Istnieją pewne wątpliwości prawne dotyczące podawania "wcześniejszej" ceny w przypadku sieci franczyzowych i grup kapitałowych. W przypadku sieci franczyzowych, franczyzodawca nie może narzucać cen franczyzobiorcy, ale często przygotowuje ogłoszenia o obniżkach cen. Z drugiej strony, to franczyzobiorca jest odpowiedzialny za stosowanie nowych przepisów dotyczących obniżek cen. Może to prowadzić do wątpliwości co do tego, jak tacy przedsiębiorcy powinni wywiązać się ze swoich obowiązków w zakresie podawania "wcześniejszej" ceny.

Komisja Europejska w swoich wytycznych wyjaśnia, że niektóre działania przedsiębiorców związane z obniżaniem cen, które są regulowane przez artykuł 6a dyrektywy 98/6/WE, nie wymagają podawania ceny z ostatnich 30 dni poprzedzających promocję. W szczególności artykuł 6a nie ma zastosowania do zmian cen, które w ogóle nie są ogłaszane, takich jak standardowe zmiany cenników czy katalogów cenowych. Artykuł 6a również nie ma zastosowania do ogólnych oświadczeń marketingowych, takich jak "najlepsze/najniższe ceny", które promują ofertę sprzedawcy poprzez porównanie jej z ofertami innych sprzedawców, bez odwoływania się do obniżki cen lub stwarzania wrażenia, że została ona zastosowana.

Oświadczenia te nadal będą podlegać ocenie pod kątem dyrektywy o nieuczciwych praktykach handlowych. To samo dotyczy innych technik promowania przewagi cenowej, które nie są obniżkami cen, takich jak porównywanie cen i oferty z warunkami, np. "zrób zakupy za kwotę X, a otrzymasz zniżkę na produkt Y", "kup 3 w cenie 2", "10% zniżki przy zakupach powyżej 250 zł". Te rodzaje działań będą również podlegać ocenie pod kątem tej dyrektywy.

Należy pamiętać, że nie każdy kod promocyjny wydany przez sprzedawcę pozwala mu zwolnić się z obowiązków wprowadzonych przez artykuł 6a. Zgodnie z wyjaśnieniami Komisji Europejskiej, artykuł ten nadal będzie miał zastosowanie w przypadku tak zwanej "rzekomej personalizacji", czyli gdy obniżka, chociaż jest prezentowana jako spersonalizowana, w rzeczywistości jest oferowana ogółowi konsumentów. Może to być sytuacja, gdy sprzedawca udostępnia kupony lub kody rabatowe potencjalnie wszystkim lub większości konsumentów odwiedzających jego sklep, zarówno stacjonarny, jak i internetowy, w określonych okresach (np. sprzedawca umieszcza na swojej stronie internetowej ogólnodostępną informację typu "dzisiaj 20% taniej przy użyciu kodu XYZ" lub "w ten weekend 20% zniżki na wszystko tylko dla uczestników programu lojalnościowego"). W takich przypadkach artykuł 6a będzie nadal miał zastosowanie.

W takich sytuacjach przedsiębiorca musi spełnić wymagania określone w artykule 6a, tj. zapewnić, że cena wszystkich towarów objętych obniżką ceny była najniższą publicznie dostępną ceną w ciągu ostatnich 30 dni. W przeciwnym razie nie będzie mógł skorzystać z wyjątku zapewniającego zwolnienie z obowiązku podawania ceny z ostatnich 30 dni.

Sposób uwidaczniania ogłoszeń o obniżkach cen nie został dokładnie zdefiniowany w przepisach. Zostało jedynie wskazane, że informacje o obniżkach cen powinny być podawane konsumentom w sposób jednoznaczny, nie budzący wątpliwości i umożliwiający porównywanie cen. Sposób uwidaczniania ogłoszeń o obniżkach cen będzie zależał od tego, czy przedsiębiorca prowadzi sklep stacjonarny czy internetowy. W przypadku sklepu stacjonarnego, informacje o obniżkach cen mogą być podawane za pomocą odpowiednich metek cenowych lub informacji o cenach na półkach, a także reklam w telewizji lub radiu. W przypadku sklepu internetowego informacje o obniżkach cen mogą być podawane za pomocą banerów, komunikatów lub specjalnych zakładek (sekcji cenowych) w interfejsach stron internetowych.

W praktyce, sprzedawcy będą musieli zdecydować o wielkości banerów lub metek z cenami, ich rozmieszczeniu w przestrzeni sklepowej lub na stronie internetowej, czy informacja o wcześniejszej cenie będzie dostępna od razu po wejściu na stronę sklepu, czy też będzie dostępna po najechaniu kursorem na przycisk "sprawdź wcześniejszą cenę" itp. Aby pomóc przedsiębiorcom w tym zakresie, Minister właściwy do spraw gospodarki planuje wydać rozporządzenie określające sposób uwidaczniania cen towarów i usług oraz informacji o obniżonej cenie, a także wykaz towarów, dla których nie jest wymagane uwidacznianie ceny jednostkowej. To rozporządzenie zostanie wydane po zasięgnięciu opinii Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zgodnie z projektem ustawy implementującej dyrektywę Omnibus.

Ustawodawca unijny przewidział możliwość zastosowania odstępstwa od obowiązku podawania "wcześniejszej" ceny przez sprzedawcę w trzech wyjątkach, zwanych opcjami regulacyjnymi, które mogą być stosowane przez państwa członkowskie. Pierwszy z nich dotyczy towarów, które szybko się psują lub mają krótki termin przydatności. W takich przypadkach przepisy krajowe mogą zezwolić na całkowite wyłączenie takich towarów z zakresu stosowania art. 6a lub pozwolić sprzedawcy na podanie ostatniej ceny, która była stosowana bezpośrednio przed obniżką, jako "wcześniejszej" ceny. Przykłady takich towarów to świeża żywność i napoje o krótkim terminie przydatności do spożycia. Państwa członkowskie nie mogą skorzystać z opcji regulacyjnej, która pozwala na odstąpienie od zasady ogólnej dotyczącej obniżek cen, w odniesieniu do towarów, które nie są łatwo psującymi się produktami ze względu na swój skład fizyczny i właściwości, ale tylko tracą swoją "przydatność" z punktu widzenia handlu, takich jak odzież sezonowa, która mogła "wyjść z mody". Taka opcja regulacyjna nie jest dostępna dla takich towarów.

Art. 6a ust. 4 reguluje sytuację, w której towar zostaje wprowadzony do obrotu przez przedsiębiorcę i sprzedawany przez krótszy niż 30 dni przed ogłoszeniem obniżki ceny. Państwa członkowskie mogą określić konkretny okres, w którym przedsiębiorca musi podać wcześniejszą cenę, lub pozostawić mu swobodę w ustaleniu tego okresu i podaniu odpowiedniej wcześniejszej ceny. W Polsce przepisy przewidują, że w takiej sytuacji przedsiębiorca musi podać najniższą cenę towaru lub usługi, która obowiązywała od momentu wprowadzenia go do sprzedaży do dnia wprowadzenia obniżki ceny.

Trzeci wyjątek, Art. 6a ust. 5 ma zastosowanie w sytuacji, gdy cena towaru jest stopniowo, bez przerw, obniżana podczas tej samej kampanii sprzedażowej. W takim przypadku "wcześniejsza" cena to najniższa cena w okresie 30 dni przed rozpoczęciem kampanii sprzedaży i pozostaje "wcześniejszą" ceną dla wszystkich kolejnych ogłoszeń o obniżce ceny podczas trwania kampanii sprzedaży. Jeśli mamy do czynienia z kolejnymi kampaniami promocyjnymi w okresie 30 dni, w ramach których cena jest podnoszona w przerywanych okresach, zastosowanie znajduje zasada ogólna zawarta w art. 6a i przedsiębiorca musi podać "wcześniejszą" cenę dla każdej kolejnej obniżki ceny, czyli najniższą cenę w okresie co najmniej ostatnich 30 dni. Polski ustawodawca na razie nie przewiduje wprowadzenia przepisów regulujących wyjątek dotyczący stopniowego zwiększania obniżki cen.

Dyrektywa Omnibus wprowadza nowy obowiązek informacyjny dla przedsiębiorców, którzy indywidualnie dostosowują ceny swoich ofert do konkretnych konsumentów lub kategorii konsumentów na podstawie automatycznego profilowania ich zachowań i oceny ich siły nabywczej. Przedsiębiorcy będą musieli poinformować konsumentów, że cena została indywidualnie dostosowana na podstawie automatycznego podejmowania decyzji, aby konsumenci mogli uwzględnić potencjalne ryzyko przy zakupie. W Polsce obowiązek ten zostanie dodany do art. 12 ustawy o prawach konsumenta, ale nie określa dokładnie, jakie informacje przedsiębiorcy będą musieli przekazać konsumentom. Prawnicy i praktycy biznesowi będą musieli wypracować odpowiedź na to pytanie w praktyce stosowania przepisów.

Ze zmian wprowadzonych w dyrektywie Omnibus wynika, że państwa członkowskie są zobowiązane do ustanowienia skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających kar za naruszenie przepisów implementujących dyrektywę 98/6/WE oraz zapewnienia ich egzekwowania. W związku z tym, polski ustawodawca planuje zmienić treść artykułu 6 ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług, aby zapewnić skuteczne egzekwowanie nowych obowiązków dotyczących informowania o obniżkach cen towarów i usług. Zgodnie z nowymi przepisami, wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej będzie mógł nałożyć karę pieniężną do wysokości 20 000 zł na przedsiębiorcę, który nie wykona nowych obowiązków w zakresie informowania o obniżkach cen. Jeśli przedsiębiorca nie wykona nowych obowiązków co najmniej trzy razy w ciągu 12 miesięcy od momentu stwierdzenia pierwszego naruszenia tych obowiązków, wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej będzie mógł nałożyć karę do wysokości 40 000 zł

Należy pamiętać, że Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) będzie oceniać informowanie o obniżkach cen i może uznać takie działanie za naruszenie zbiorowych interesów konsumentów. W takim przypadku może nałożyć na przedsiębiorcę karę w wysokości do 10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary. Prezes UOKiK może również nałożyć karę pieniężną na osobę zarządzającą przedsiębiorcą w wysokości do 2 milionów złotych, jeśli ta osoba celowo dopuściła do naruszenia zbiorowych interesów konsumentów poprzez swoje działania lub zaniechania podczas pełnienia swojej funkcji

Przedsiębiorcy powinni przygotować się na zmiany wprowadzane przez dyrektywę Omnibus, która zmieni zasady informowania o cenach towarów. Aby dostosować się do nowych wymogów, przedsiębiorcy powinni przeprowadzić gruntowną analizę swojej działalności i współpracować z działami prawnymi, marketingowymi i IT. Należy rozważyć kanały sprzedaży, techniki informowania o cenach, odbiorców i czy przedsiębiorstwo należy do grupy kapitałowej lub sieci franczyzowej. Może być konieczne przeprojektowanie całej polityki sprzedażowej, np. poprzez wprowadzenie programu lojalnościowego lub innego rodzaju promocji, które mogą być bardziej korzystne lub łatwiejsze dla przedsiębiorcy niż spełnianie obowiązku podawania informacji o obniżonej cenie.